Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Historia Żywca: Jego magiczna moc uleczyła oczy króla [ZDJĘCIA]

Jakub Marcjasz
Historia Żywca. Mamy źródełko, któremu od wieków przypisuje się tajemniczą moc

Historia Żywca. Stary Żywiec, czyli miejsce, gdzie zaczyna się historia naszego miasta.

- Przyjmuje się, że tam, gdzie w XV wieku znajdowała się wieś, w XIV wieku funkcjonowało miasto Żywiec w pierwszej fazie swojego rozwoju, zakończonej zapewne około 1400 roku. Położenie miasta w jego czternasto- i piętnastowiecznych fazach rozwoju nie było jednak najszczęśliwsze i często dotykały je powodzie - zauważa Przemysław Dyrlaga z Towarzystwa Naukowego Żywieckiego.

Dlatego w kolejnych latach miasto przeniosło się kilka kilometrów na południe, prawdopodobnie na późniejszą Rudzę, a po kolejnych niecałych stu latach w okolicach dzisiejszego rynku. W 1964 roku historia Starego Żywca , najpierw jako samodzielnej wsi, później gminy, a od 1929 roku dzielnicy miasta, dobiega końca - miejsce, gdzie niegdyś był położony, zalały wody Jeziora Żywieckiego. Do tego czasu dokonano przesiedlenia ludności, wyburzenia budynków oraz ekshumacji oraz przeniesienia grobów z dawnego cmentarza starożywieckiego na cmentarz przy kościółku p.w. Przemienia Pańskiego w Żywcu.
I chociaż dziś może losy tego miejsca są już zapomniane, to w pamięci wielu mieszkańców nadal pozostały. Wszystko za sprawą tajemniczego źródełka i kapliczki św. Wita, która powstała w tym miejscu. Dziś przypominamy historię tego miejsca.

Historia Żywca. Lecznicze źródełko

W Starym Żywcu biło źródełko, któremu od samego początku przypisywano właściwości lecznicze. Uzdrowić miało chore oczy króla Jana Kazimierza. Z tej okazji postanowił on zostawić pieniądze na zbudowanie drewnianej kapliczki. Pisze o tym w Dziejopisie Żywieckim Andrzej Komoniecki.
"Tegoż roku z wyraźnego rozkazania Jana Kazimierza, króla polskiego, kapliczka świętego Wita, gdzie woda jest jego pocieszna i na różne defekta ludzkie i bydła bardzo pomagająca, u Starego Żywca, w miejscu nazwanym Lipiu zbudowana jest. Bo przedętym tylko studnia ocen browana była, a Boża Męka blisko niej stara za przekopką jeszcze stojąca. A to z tej okazyje zbudowano tę kapliczkę, iż Jan Kazimierz król polski tegoż roku tu w Żywcu kielka niedziela mieszkający, zachorzał był i tą wodę uzdrowiony: dlatego po sobie tę pamiątkę na wdzięk świętego Wita zostawił" - napisał Komoniecki.

Drewniana kaplica św. Wita powstała w 1669 roku. Z biegiem lat uległa zniszczeniu, dlatego w 1869 roku zbudowano nową. Stworzona została w duchu historyzmu z elementami neogotyku i neoromanizmu według projektu Karola Pietschki. Co ciekawe, stylizowany wizerunek kaplicy znajdował się od lat 80. XIX wieku do 1929 roku na pieczęci gminnej Starego Żywca. W 1964 roku, podczas wizytacji ży-wieckiej parafii, kaplicę nawiedził ks. kard. Karol Wojtyła.

Niestety w chwili rozpoczęcia prac związanych z powstaniem Jeziora Żywieckiego została ona zburzona. Natomiast miejsce, z którego wytryskuje magiczne źródełko, zostało przeniesione w górę rzeki. I do dziś jest odwiedzane nie tylko przez mieszkańców Żywiecczyzny, ale i mieszkańców Górnego Śląska.

Historia Żywca. Kapliczki nie ma, ale jest muzeum

Na szczęście do dziś zachowało się kilka elementów dawnego wyposażenia kapliczki.
- W zbiorach Muzeum Miejskiego w Żywcu posiadamy najstarsze elementy wyposażenia kapliczki. To rzeźby z początku XVI wieku św. Katarzyny i św. Barbary. Jest także oryginalna tablica z XVIII wieku z tekstem Komonieckiego, która była najpewniej w środku, a także dziewiętnastowieczny obraz "Trójca Święta" - opowiada Dorota Firlej, kustosz z Muzeum Miejskiego w Żywcu. Eksponaty można oglądać na wystawie Sztuka Sakralna Żywiecczyzny. Placówka posiada także oryginalne plany kaplicy autorstwa Karola Pietschki oraz wiele zdjęć. Miejsce to zresztą było bardzo popularne wśród mieszkańców Żywca w okresie międzywojennym. Chętni chodzili tutaj na spacery i robili sobie zdjęcia. Obecnie zawiązała się grupa pasjonatów, która postawiła sobie za cel powrót tego miejsca do świadomości mieszkańców.
Najmłodsi wiedzą o tym miejscu.

- Zainteresowanym polecamy nie tylko eksponaty, ale i propozycję dla najmłodszych. To warsztaty z pogawędką historyczną dotyczącą nie tylko kaplicy św. Wita, ale także dziejów Starego Żywca. Po wysłuchaniu prelekcji jej uczestników zapraszamy na warsztaty, gdzie mogą wykonać metodą wałeczkową odbitki kaplicy - zaprasza kustosz Dorota Firlej.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Filip Chajzer o MBTM

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Historia Żywca: Jego magiczna moc uleczyła oczy króla [ZDJĘCIA] - Żywiec Nasze Miasto

Wróć na zywiec.naszemiasto.pl Nasze Miasto