Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Zalew Przeczyce w służbie innowacji

Agnieszka Zielińska
Zlokalizowany wśród malowniczych pagórków i łąk Zalew Przeczycko-Siewierski ma szansę stać się jednym z przykładów właściwie pojętego zrównoważonego rozwoju. Właśnie remontowana jest tworząca go zapora, wkrótce ma ruszyć innowacyjny projekt rekultywacji jeziora.

Zalew znajduje się na terenie gmin Siewierz (część wschodnia) i Mierzęcice (część zachodnia) w powiecie będzińskim. Powstał w latach 60. XX wieku jako zbiornik zaporowy na rzece Czarnej Przemszy w miejscu jej przełomu. Ma pojemość ok. 20 mln m sześc. wody, co zapewnia rezerwę powodziową 10 mln m sześc. Zabezpiecza przed powodziami tereny położone w dolinie rzeki Przemszy, magazynuje wodę na wypadek jej niedoborów i suszy. Obecnie akwen jest wykorzystywany do uprawiania wędkarstwa i żeglarstwa.

Nie brak jednak problemów. Jezioro jest znacznie zamulone, występuje tu tzw. zjawisko „przyduchy” (brak tlenu w wodzie). Nadszarpnięte zębem czasu poszczególne elementy zbiornika nie pozwalały też dotąd na pełne wykorzystanie jego możliwości retencyjnych. Dlatego też Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach (jego administrator), przystąpił do realizacji projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki wodnej zespołu zbiorników Przeczyce, Kuźnica Warężyńska i Pogoria oraz modernizacja obiektów przeciwpowodziowych doliny Przemszy, woj. śląskie - etap I Zbiornik Przeczyce”. W ramach II części prac modernizacyjnych (pierwszą, polegającą m.in. na budowie kurtyny drenażowej, zrealizowano w okresie od września 2014 r. do września 2015 r.), remontowane są np. ekran zapory, upusty denne, budynek wieży spustów, przelew powierzchniowy. Roboty rozpoczęły się w kwietniu br. i potrwają do wiosny 2017 r. Koszt realizacji tej części zadania to ponad 15,6 mln zł. Całość robót zostanie sfinansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Podłoże będzie wzmocnione za pomocą ponad 300 pali cementowo-gruntowych. Ich wykonanie za pomocą tzw. iniekcji strumieniowej uznaje się obecnie za najtrudniejsze prace geotechniczne w Polsce. Proces wymagał choćby obniżenia na czas robót lustra wody o prawie 1 metr. Kwestia zapory stanowi rozwiązanie tylko części problemu. Obecnie z powodu zamulenia zbiornik wykorzystywany jest turystycznie w zaledwie 30 proc., a woda jest złej jakości. W ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, „PPHU MartechPlus Marcin Mistarz” Sp.J. z Rudy Śląskiej wraz z podwykonawcami: Wydziałem Biologii i Ochrony Środowiska UŚ w Katowicach, Katedrą Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska krakowskiej AGH oraz Instytutem Ekologii Terenów Uprzemysłowionych wspólnie opracowują koncepcję rekultywacji zbiornika Przeczyce. (Władze gmin Mierzęcice i Siewierz poparły ją listami intencyjnymi).

- Projekt generalnie obejmuje rekultywację zbiornika poprzez usunięcie osadów dennych, powiększenie jego pojemności, zwiększenie rezerwy przeciwpowodziowej i uporządkowanie gospodarowania środowiskiem na obszarze zlewni jeziora oraz wokół zbiornika. Chodzi o poprawę jakości wody, doprowadzenie jej do II klasy czystości i poprawienie warunków życia całego ekosystemu. Brzegi zbiornika zostaną oczyszczone z roślinności inwazyjnej. Rekultywacja zostanie wykonana w jedynej w Polsce i w Europie - technologii innowacyjnego usuwania osadów. Osady denne zostaną usunięte, oczyszczone i zagospodarowane w sposób przyjazny dla środowiska. Projekt ma szanse na dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych, gdy otrzymamy dofinansowanie, prace będą mogły się rozpocząć jeszcze w tym roku - tłumaczy Katarzyna Giza, menedżer ds. rozwoju nowych produktów spółki.

Zyskają mieszkańcy, turyści. Zwiększy się szerokość szlaku żeglownego, powstanie infrastruktura przybrzeżna (pomosty, przystanie jachtowe).

- Miejscowości Przeczyce i Boguchwałowice, leżące nad jeziorem w naszej gminie, mają wielowiekowe tradycje. Ludzie osiedlali się tu już w czasach prehistorycznych, doceniając walory przyrodnicze i krajobrazowe terenu. Współcześnie to teren rekreacji. Nie jest jednak w pełni wykorzystany, tak jak np. dąbrowskie jeziora Pogoria. Dlatego zależy nam, by wokół Zalewu Przeczycko-Siewierskiego pojawiły się m.in. nowe plaże, ścieżki rowerowe i dydaktyczne - tłumaczy Grzegorz Podlejski, wójt gminy Mierzęcice.

Obydwie gminy, na terenach których leży jezioro, zawarły z RZGW porozumienie o włączeniu się w prace związane z rekultywacją zalewu. Zwłaszcza, że docelowo podniesie się też wartość działek zlokalizowanych wokół zbiornika. A to pozwoli pozyskać inwestorów.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto