Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Graficzne komplikacje na szczytach ratusza

Marianna Lach
Burmistrz Antoni Szlagor zapowiada, że na fasadzie zabytkowego ratusza będzie wisiał prawidłowy herb miasta. ZDJĘCIA: Lucjusz Cykarski, Marianna Lach, Collage: Jolanta Raczyńska
Burmistrz Antoni Szlagor zapowiada, że na fasadzie zabytkowego ratusza będzie wisiał prawidłowy herb miasta. ZDJĘCIA: Lucjusz Cykarski, Marianna Lach, Collage: Jolanta Raczyńska
Herb Żywca i godło Polski, umieszczone na fasadzie żywieckiego ratusza, nie są zgodne z przepisami i zasadami heraldyki. Teraz, gdy kończy się remont budynku, jest okazja, aby naprawić ten błąd.

Herb Żywca i godło Polski, umieszczone na fasadzie żywieckiego ratusza, nie są zgodne z przepisami i zasadami heraldyki. Teraz, gdy kończy się remont budynku, jest okazja, aby naprawić ten błąd.
Przypominają raczej nie herby, a macewy. Niektórzy mieszkańcy śmieją się, że to efekt wciąż trwającej zemsty żydowskiego architekta, który zaprojektował ratusz. Tarcze herbu i godła są odwrócone do góry nogami, półkolistą krawędzią ku górze, a poziomą ku dołowi.

— Tak być nie może. Krawędź półokrągła musi być na dole. Heraldyka ma swoje zasady, a kształt i wygląd godła państwowego określają stosowne państwowe przepisy — mówi prof. Stefan Kuczyński, prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Heraldycznego w Warszawie. Co do tego nikt nie ma wątpliwości. W innych miejscach, na mapach i folderach miasta herb przedstawiany jest w prawidłowym położeniu.
Na ratuszu jednak kształt godła wymusza linia gzymsu budynku. Chociaż były już starania grupy mieszkańców miasta za poprzedniego burmistrza Żywca Janusza Kudłacika, symboli nie „odwrócono”. Czy teraz się to stanie, gdy remont budynku dobiega końca?


Legendy

Herb Żywca ustanowił między 1400-1406 r. książę oświęcimski Przemysław. Mówi o tym legenda, przekazana przez kronikarza żywieckiego Andrzeja Komonieckiego. Herb został nadany miastu z wdzięczności za niezwykły podarek, jakim był żubr złowiony żywcem przez mieszczan w Międzybrodziu. Głowa żubra z przewleczonym przez nozdrza kolcem, do której książę dodał orła, swoje godło piastowskie, miały się odtąd stać herbem Żywca.

Obecnie budynek ratusza jest w trakcie gruntownego remontu, wkrótce ma się tu przenieść cały urząd miasta. Ratusz w obecnym kształcie zbudowano w XIX wieku. Jego bryła już na pierwszy rzut oka przypomina synagogę. Związana jest z tym również pewna legenda. Architekt, który w latach 50. XIX wieku przygotowywał budowę nowego ratusza po pożarze i doszczętnym spaleniu poprzedniej siedziby rajców, był Żydem.

A Żywiec był znany niegdyś w całej Galicji z antysemityzmu, jeszcze w czasie I wojny światowej mówiono, że „Żyda w nim nie ma i nie było”. Był to wynik ordynacji królowej Konstancji nadanej miastu w 1626 r., która nakazała, aby „przekupniów, tak swoich, jak i obcych w mieście nie było, a osobliwie Żydów, których z państwa żywieckiego wyganiać trzeba”. Ten „przywilej” zatwierdził dla miasta również Józef I.

Żydzi mieszkali więc w gminach Isep, Sporysz i Zabłocie, obecnie będących dzielnicami miasta. Architekt, jak głosi podanie, postanowił się zemścić. Zasłonił budowę przed oczami przechodniów i w tajemnicy postawił ratusz w kształcie synagogi. Dopiero po zakończeniu budowy i odsłonięciu budynku mieszkańcy miasta mogli zobaczyć, jaką niespodziankę im zgotował.

Będzie zmiana?
Czy odwracać herb i godło państwowe widniejące na Ratuszu? Zdania są podzielone. Jedni twierdzą, że godło powinno wyglądać tak, jak mówi o tym ustawa, inni, że symbole w tym kształcie mogą być turystyczną atrakcją. Dawniej pod łukami gzymsu widniały dwa orły, herb miasta pojawił się tam prawdopodobnie w latach 50. Teraz przy okazji remontu, godła będą odnawiane. Burmistrz miasta Antoni Szlagor zapowiada, że odwróci tarcze herbowe tak, by były właściwie położone.

Czy legenda o zemście architekta nadal nie jest więc żywa? Pozostawienie bowiem herbu w niezmienionym kształcie będzie uznane za łamanie przepisów. Z kolei odwrócenie tarcz godła i herbu zaburzy górną linię budowli. W tej sprawie najprawdopodobniej wypowiedzieć będzie się musiał konserwator zabytków.

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na zywiec.naszemiasto.pl Nasze Miasto