Oddział Bartka. Rocznica mordu na żołnierzach NSZ ze zgrupowania "Bartka"

Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą odprawioną w kościele p.w. Świętego Krzyża. Po nabożeństwie w żywieckiej świątyni, okolicznościowa akademia odbyła się w Miejskim Centrum Kultury. Wzruszający program artystyczny przygotowała młodzież z Gimnazjum nr 2. Podczas uroczystości najstarszy żyjący w naszym kraju żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych, 94 - letni Pan Władysław Foksa, mieszkaniec miasta Żywca, otrzymał nominacją na stopień kapitan. O godzinie 11.15 pod wzniesionym w 2006 r. monumentem upamiętniającym żołnierzy „Bartka", zostały złożone kwiaty i oddany hołd Żołnierzom Narodowych Sił Zbrojnych.

Oddział kapitana Flamego był największą grupą zbrojną podziemia antykomunistycznego na Górnym Śląsku i w Beskidach, liczył bowiem około 400 uzbrojonych żołnierzy. Oddział „Bartka" stoczył wiele walk z UB i Korpusem Bezpieczeństwa Wojskowego. Najgłośniejszą akcją NSZ było zajęcie w dniu 3 maja 1946 r. Wisły w Beskidach. Funkcjonariusze MO i UB byli tak zaskoczeni i przestraszeni, że zabarykadowali się na posterunkach.

W lipcu 1946r. do oddziału przeniknęli agenci bezpieki, podając się za przedstawicieli sztabu Obszaru Zachodniego NSZ. Zorganizowali oni fikcyjny przerzut części zgrupowania na ziemie zachodnie, skąd żołnierze rzekomo mieli trafić do amerykańskiej strefy okupacyjnej. Ostatni raz oddział widziano w 1946r. w Szczyrku, a później w okolicy Baraniej Góry. W trzech kolejnych transportach ciężarówkami ze Szczyrku i Wisły zostało wywiezionych w rejon Opolszczyzny 167 uzbrojonych żołnierzy NSZ. Żaden z nich już nie wrócił, ani też nie dotarł na Zachód. Do chwili obecnej mimo wielu starań, badań historycznych nie ustalono miejsca, w którym znajdują się groby żołnierzy.