W pierwszy festiwalowy weekend (11–12 stycznia) w atmosferę "Godnich Świąt" wprowadza nas ponad 30 wykonawców, grup kolędniczych i obrzędowych z różnych stron Beskidów. W Klubie Papiernik w Żywcu prezentują się kolędnicy z szopką, gwiazdą, soplem, turoniem, kozą, owsem, rajem, Dorotą, Trzo Króle, herody, szlachcice, winszownicy, połaźnicy. Są wśród nich kolędnicy z dziada pradziada – bo w wielu domach przekaz międzypokoleniowy jest nadal silny. Inni to pasjonaci rekonstruujący tradycje, które już odeszły. Winszują „Na scynście, na zdrowie, na tyn Nowy Rok!”, śpiewają kolędy życzące, pastorałki, kantyczki, odgrywają scenki i wyprawiają różne figle. Pokazują, że w każdej beskidzkiej miejscowości Boże Dziecię nieco inaczej na świat przychodzi.
Kolejne dwie styczniowe soboty to wesołe korowody i okazja do zabawy. Ulicami Milówki i Żywca przejdą tłumy przebierańców – dziadów noworocznych i jukacy – a wśród nich postacie Niedźwiedzi, Koni, Kominiarzy, Diabłów, Maciduli i inni. To pokazy noworocznych tradycji górali żywieckich, m.in. z Węgierskiej Górki, Suchego, Zwardonia, Ciśca, Milówki, Kamesznicy, Cięciny, Żabnicy, Żywca-Zabłocia, Nieledwi. Zamiast fajerwerków będą więc tradycyjne pokazy trzaskania z bata. Zagrają góralskie kapele złożone z heligonek i wakatu. Będą też bębny, dzwonki, gwizdki, bo huk, hałas ma zgodnie z tradycją odstraszyć wszelkie zło, aby przyszły rok był jak najlepszy.
W Milówce (18 stycznia) wszystko rozpocznie się na Rynku już o godz. 8.30 od powitania grup dziadowskich i konkursu trzaskania z bata. O godz. 10.30 barwny korowód przejdzie pod Starą Chałupę, aby tam wziąć udział w prezentacjach konkursowych, ocenianych przez jury złożone z etnografów i folklorystów (od 11.00). Natomiast w Żywcu (25 stycznia) korowód ruszy spod Karczmy Żywieckiej o godz. 11.00 i przejdzie na Rynek. Tam zobaczyć będzie można niekonkursowe prezentacje zespołów oraz drugi konkurs trzaskania z bata.
Dla przyjezdnych niecodzienne, dziwaczne wręcz stroje, pełne ekspresji maski, a także psoty dziadów i jukacy mogą być zaskakujące. Przebierańcy wydają się zupełnie niedzisiejsi, archaiczni, niemal pierwotni. Ich obrzędy, wywodzące się z czasów przedchrześcijańskich, mają zapewnić dostatek, urodzaj, powodzenie. Dla mieszkańców Żywiecczyzny są symbolem ich tożsamości, sygnalizują początek nowego roku. To zabytkowa i jednocześnie żywa forma folkloru, o czym świadczy wpis tych zwyczajów na „Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego”.
Imprezom towarzyszącym „Żywieckim Godom” przyświeca idea kultywowania tradycji związanych z okresem zimowym. Od 23 do 26 stycznia w Milówce każdego wieczoru jest coś ciekawego w programie. W Starej Chałupie odbędą się pokaz skubania pierza i łuskania fasoli, któremu towarzyszą występy kolędników (23 stycznia, czwartek), oraz wieczór wspomnień o życiu i twórczości Józefa Szczotki (24 stycznia, piątek). Ciekawym punktem programu jest „Potańcówka dziadowska” (Dom Strażaka, 25 stycznia, sobota, wstęp 20 zł), podczas której do tańca przygrywają góralskie kapele. W ramach „Gościny” można będzie skosztować takich przysmaków jak kubuś, galas, czy prażuchy (Dom Strażaka, 26 stycznia, niedziela, wstęp 20 zł). Gminny Ośrodek Kultury w Milówce zaprasza też na warsztaty rękodzieła – ceramiki i zdobnictwa bibułkowego.
Koncert laureatów „Żywieckich Godów” odbędzie się w tym roku Bielsku-Białej, w Kubiszówce 26 stycznia.
Jak głosujemy w II turze wyborów samorządowych
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
