Żywiec idealnym miejscem do uprawiania turystyki, chodzenia po górach i nie tylko!

Żywiec to jedno z bardziej interesujących miast województwa śląskiego. Stanowi znakomitą bazę wypadową w góry i leży na ważnym szlaku komunikacyjnym prowadzącym do Słowacji i Czech, a także dalej na południe Europy. Tędy wiedzie najkrótsze połączenie do Wiednia oraz Bratysławy. Liczne linie autobusowe dowożą turystów w najdalsze zakątki gór. Stąd prowadzą drogi do granicznych przejść w Korbielowie i Zwardoniu.

Żywiec to miasto zaliczane do atrakcyjnych ośrodków turystycznych w Polsce. To tu można uprawiać każdy rodzaj turystyki oraz sportu i to przez cały rok. Wspaniała, nieskazitelna przyroda Beskidów daje turystom nieograniczone możliwości odbywania górskich wędrówek. Dobre warunki śniegowe, bliskość ośrodków sportów zimowych, takich jak Korbielów, Zwardoń czy Szczyrk, wyposażonych w liczne wyciągi przyciąga zimą liczne rzesze narciarzy.

Miasto Żywiec to również prężny ośrodek kultury. Spośród wielu cyklicznych imprez organizowanych przez Miejskie Centrum Kultury w Żywcu największą renomą i popularnością wśród mieszkańców regionu i turystów cieszy się Tydzień Kultury Beskidzkiej. Impreza organizowana jest od ponad czterdziestu lat. Na przełomie lipca i sierpnia żywiecki amfiteatr na stoku góry Grojec wypełnia się po brzegi i rozbrzmiewa muzyką i tańcem w rytm melodii z całego świata.

W ramach TKB odbywa się Festiwal Folkloru Górali Polskich, którego laurem jest Złote Żywieckie Serce – prezentuje się tutaj i ocenia sposoby muzykowania i obrzędowości w najbardziej autentycznej formie, poprzez występy solistów, instrumentalistów, kapel, śpiewaków, po prezentację dużych programów scenicznych zespołów regionalnych. Tydzień Kultury Beskidzkiej to czas kiedy śpiewem i tańcem rozbrzmiewa całe miasto, odbywają się dopołudniowe koncerty oraz barwne korowody zespołów. Tradycyjnie od lat Tygodniowi Kultury Beskidzkiej towarzyszy Kiermasz Sztuki Ludowej, podczas którego lokalni twórcy prezentują swoje wyroby.

Coroczną imprezą stały się również organizowane w styczniu Żywieckie Gody, przegląd grup kolędniczych z Żywiecczyzny i Śląska Cieszyńskiego, podczas którego zobaczyć można m.in. archaiczne sposoby składania powinszowań świątecznych przez kolędników z gwiazdą, turoniem, szopką, a także obrzędy związane ze świętami Bożego Narodzenia.

Od roku 2006 na dziedzińcu oraz w salach Starego Zamku w Żywcu odbywają się spotkania puzonowe pod nazwą ŻYWIECKIE SUWAKOWANIE. Imprezę tę stworzono z naturalnej potrzeby wspólnego muzykowania i wymieniania doświadczeń dla puzonistów nie tylko z kraju. Żywieckie Suwakowanie to połączenie wakacyjnego odpoczynku z muzyką i przybliżenie publiczności tego wszechstronnego i pełnego możliwości instrumentu, jakim jest puzon.

W Żywcu są również organizowane imprezy nawiązujące do kulinarnych tradycji regionu np. ŚWIATOWY FESTIWAL SMAKOWANIA KWAŚNICY odbywający się na terenie Amfiteatru pod Grojcem corocznie w sierpniowy weekend. W ciągu 3 dni trwania Festiwalu cały Żywiec i mnóstwo turystów kibicuje organizatorom w gotowaniu zupy z całej beczki kiszonej kapusty. Ta najsłynniejsza regionalna potrawa związana z Żywiecczyzną nadal często gości na stołach w żywieckich domach, jest też „obowiązkową” potrawą serwowaną chyba przez wszystkie tutejsze karczmy i restauracje regionalne. Pełna nobilitacja tej bliskiej krewniaczki kapuśniaku nastąpiła 31 sierpnia 2006 roku to znaczy w dniu, w którym została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych w kategorii Gotowe Dania.

Kolejnym wydarzeniem kulinarnym w Żywcu promującym kulturę regionu i góralskie jadło, jest „OSCYPEKFEST”. Ideą przyświecającą realizacji tego projektu kulturalnego jest promocja oscypka, a także innych serów góralskich. „OscypekFest” jest okazją do wytworzenia największego „Mega Sera Góralskiego”, któremu towarzyszą pokazy obrzędów pasterskich, strzyżenie i dojenie owiec oraz pieczenie barana.

Z ponad 150-letniej tradycji warzenia piwa w Żywcu zrodziła się idea organizacji następnej imprezy będącej świętem wszystkich miłośników i smakoszy tego złotego napoju. Każdego roku Żywiec na kilka dni staje się miejscem spotkania całego piwnego świata podczas Festiwalu BIROFILIA. W trakcie tej imprezy można uczestniczyć w Giełdzie Birofiliów, Konkursie Piw Rzemieślniczych, Konkursie Etykiet Piw Domowych oraz wielu innych grach i zabawach. Niewątpliwą atrakcją Festiwalu są koncerty wiodących polskich zespołów muzycznych. Festiwal Bibrofilia jest jednym z nielicznych przedsięwzięć, których celem jest propagowanie i chęć ocalenia starych tradycji piwowarstwa.

Żywiec jest również interesującym miastem, tak pod względem historycznym, etnograficznym jak i architektonicznym. Posiada wiele cennych zabytków, a do najcenniejszych należą:

Rynek swoim kształtem przypomina czworobok o założeniu średniowiecznym. Po wschodniej stronie Rynku znajduje się Ratusz, a w nim mieści się siedziba Władz Samorządowych Miasta Żywca, z okazałą salą posiedzeń. Na frontowej ścianie budynku widnieją dwa herby: Polski i Żywca. O godz. 12.00 z Ratusza rozlega się hejnał żywiecki. Melodia nawiązuje do kultury regionu: pierwsza część hejnału, grana na trąbce - nawiązuje do kultury mieszczan żywieckich, druga - na pasterskich trombitach - symbolizuje folklor żywieckiej wsi.

Dzwonnica zbudowana z kamienia w latach 1723-1724 staraniem Franciszka Wielopolskiego na miejscu poprzedniej drewnianej z roku 1582, która spłonęła w czasie pożaru miasta w 1721 r. Dzwonnica ma kształt kwadratowy, jest czterokondygnacyjna, nakryta dachem w kształcie namiotu. Na szczycie znajduje się ruchomy kogucik, wskazujący kierunki wiejącego wiatru, a poniżej chorągiewka z herbem Wielopolskich - "Starykoń" i datą 1723. Najwyższe piętro z dużymi otworami w ścianach stanowi pomieszczenie dla dzwonów. Na dzwonnicy znajdują się cztery pamiątkowe tablice poświęcone najważniejszym wydarzeniom z dziejów miasta.

Kościół p.w. Świętego Krzyża zbudowany w XIV wieku jest najstarszą budowlą gotycką w Żywcu. W XVIII wieku kościół przebudowano w stylu barokowym. Z dawnego wyposażenia zachowało się wiele cennych przykładów sztuki gotyckiej, m.in. Zdjęcie z Krzyża, św. Anna Samotrzecia i odkryty pod przemalówkami piękny przykład gotyckiego malarstwa – Madonna tronująca z poziomką. Obecnie te cenne dzieła można obejrzeć w Muzeum Miejskim.

Stary Zamek najstarszy obiekt świecki w mieście pochodzi prawdopodobnie z I-szej połowy XV w. W XVI w. staraniem Komorowskich herbu „Korczak” przeistoczył się we wspaniałą renesansową rezydencję, powiększoną w XVIII w. przez Wielopolskich. Habsburgowie w latach 1850-1870 dokonali kolejnej przebudowy zamku. Stary Zamek wzniesiony jest z kamienia łamanego, otynkowany, a obecna elewacja zaprojektowana została przez Karola Pietschkę. Od północnego wschodu łączy się z zamkiem czworoboczna wieża, zwieńczona neogotyckimi krenelażami. Dziedziniec, który uległ stosunkowo najmniejszym zmianom, otaczają z czterech stron trójkondygnacyjne arkadowe galerie. Po wyremontowaniu Zamku w latach 70-tych XX w. część pomieszczeń przeznaczono na stylową Kawiarnię "Rycerska". Od roku 2005 w Starym Zamku ma swą siedzibę Muzeum Miejskie.

Nowy Zamek, czyli pałac Habsburgów, został wybudowany z inicjatywy Albrechta Fryderyka Habsburga na przełomie XIX i XX w. Budowa pałacu trwała etapami, na samym końcu została dobudowana część mieszcząca na parterze kręgielnię, a na piętrze salę balową, która ze względu na swe walory akustyczne stanowi wspaniałe wnętrze dla koncertów kameralnych. Obecny wygląd zamek zawdzięcza architektom Karola Stefana Habsburga: Tadeuszowi Stryjeńskiemu, Franciszkowi Mączyńskiemu oraz Leopoldowi Simony. W 1992 roku Żywiec gościł przedstawicieli rodu Habsburgów - księcia Karola Stefana z córką Krystyną, zamieszkałego w Szwecji i jego przyrodniego brata Kazimierza Badeniego. Decyzją władz samorządowych miasta i powiatu córka Karola Olbrachta Maria Krystyna Habsburg otrzymała w pałacu mieszkanie, do którego wprowadziła się na stałe wiosną 2003 roku.

Park Habsburgów z Domkiem Chińskim jest zabytkowym, 26 hektarowym elementem ekosystemu miasta, którego początki sięgają XVII wieku. Rośnie tutaj ponad 7000 drzew, a wśród nich 110 o charakterze pomnikowym. Najstarsze drzewa o średnicy pnia powyżej 100 cm rosną w pobliżu zamku. Niektóre z parkowych drzew to pozostałości z czasów Wielopolskich liczące nawet do 300 lat. Najstarszym pomnikiem przyrody jest liczący 360 lat dąb szypułkowy. Występują tu również dęby, klony, lipy, jesiony i graby. Z drugiej połowy XVIII wieku pochodzi altana zbudowana w formie domku chińskiego z umieszczonym nad dachem herbem Wielopolskich - Starykoń.

Na przełomie XIX i XX w. park o układzie geometrycznym został przekomponowany w duchu angielskich założeń krajobrazowych, wtedy to wspomniany Domek Chiński znalazł się na wyspie. Atrakcyjność parku podkreślają liczne kompozycje artystyczne: kamienne mostki, aleja lipowa, rozarium i ozdobna studnia na zewnętrznym dziedzińcu pałacu oraz Park Miniatur z makietami budowli związanymi z rodem Habsburgów, usytuowany w pobliżu Pałacu.

Kościół Katedralny Narodzenia Najświętszej Maryi Panny zbudowano w I połowie XV wieku. W latach 1515 -1542 został znacznie rozbudowany poprzez podwyższenie murów i przedłużenie prezbiterium. Końcem XVI wieku ponownie go powiększono przez przedłużenie nawy i wzniesienie wieży wg projektu Jana Ricciego, architekta sprowadzonego z Orawy. Po poważnym zniszczeniu przez pożar w 1711 roku został odnowiony w stylu barokowym przez ówczesnych właścicieli Żywiecczyzny, Wielopolskich. W wystroju kościoła na szczególną uwagę zasługują: drewniana późnogotycka płaskorzeźba Zaśnięcie Matki Boskiej (z ok. 1500 roku), gotycka rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego oraz drewniany ołtarz główny o dwóch kręconych kolumnach z późnobarokowymi posągami świętych po bokach mensy, z rzeźbioną grupą św. Trójcy i posągiem Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej (wykonany w roku 1724 przez snycerzy Macieja i Józefa Weismana z Frydka). Od 1992 roku kościół pełni funkcję konkatedry diecezji Bielsko-Żywieckiej.

Aktywna polityka ekologiczna władz samorządowych stawia Żywiec w gronie miast-liderów w dziedzinie nowoczesnych metod rozwiązywania problemów ochrony środowiska. W mieście funkcjonuje mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków, trwa rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej. Inwestycje te realizowane są w oparciu o program pn. „Oczyszczanie ścieków na Żywiecczyźnie” - jest to jeden z największych projektów ekologicznych wykonywanych w naszym kraju z funduszy unijnych. W związku z tymi inwestycjami znacznie poprawia się jakość wód płynących przez Żywiec oraz zmniejsza się emisja zanieczyszczeń do środowiska.

Miejski Zakład Energetyki Cieplnej „EKOTERM” Sp. z o.o. w Żywcu stosuje technologię odsiarczania spalin. Przyjęto systemowe rozwiązania w dziedzinie gospodarki odpadami komunalnymi, w mieście funkcjonuje składowisko odpadów wraz ze stacją segregacji surowców wtórnych i kompostownią odpadów organicznych i bioodpadów. Wdrożono strategię zarządzania środowiskiem organizując szkołę „Czystszej Produkcji”. Przyjęte i realizowane działania w dziedzinie ekologii przynoszą miastu niewątpliwy splendor. Żywiec posiada tytuły: „Mecenasa Polskiej Ekologii”, „Gminy Przyjaznej Środowisku” i „Miasta Czystszej Produkcji”.

Rozwój każdego regionu zależy również od rozbudowy infrastruktury komunikacyjnej. W Żywcu w szybkim tempie powstał drugi most na rzece Sole oraz tworzona jest nowa organizacja ruchu w mieście. Świetna lokalizacja, potencjał gospodarczy i dobre warunki do dalszego rozwoju przemysłu turystycznego stanowią o dużej atrakcyjności Żywca jako potencjalnego obszaru inwestycyjnego. Ambicją mieszkańców miasta i władz samorządowych jest uczynienie z Żywca znaczącego w kraju ośrodka turystyczno-kulturalnego, w którym zatrzymywać się będą polscy jak i zagraniczni turyści.

Kto chociaż raz zawita w te urokliwe strony, gdzie góry łączą się z "morzem", z pewnością będzie chciał tu powrócić.

Szanowni Państwo,

Żywiec jest prężnie rozwijającym się miastem w regionie, w którym tkwi ogromny potencjał i stwarzane są dogodne warunki do inwestowania. Władze samorządowe dokładają wszelkich starań, aby poprawiać jakość życia mieszkańców, chronić dziedzictwo historyczno-kulturowe, rozwijać bazę turystyczną oraz wypoczynkową, a także rozbudowywać sieć komunikacyjną. Oprócz tego, Żywiec już od wielu lat jest laureatem prestiżowych konkursów ekologicznych. Dbałość o środowisko naturalne jest wymogiem czasów i jednym z priorytetowych zadań w mieście, które postawiło na turystykę.

Zachęcam Państwa do spacerów po zabytkowym Parku Habsburgów, do wypraw w okoliczne góry, do żeglowania po jeziorze, a także do uprawiania turystyki rowerowej oraz narciarstwa. Posiadamy również wiele przytulnych miejsc w lokalach gastronomicznych z dobrą regionalną kuchnią i góralską kapelą. Zapraszamy do Żywca, czekamy na Państwa przez cały rok.

Burmistrz Miasta Żywca
Antoni Szlagor

Odwiedź stronę internetową Żywca